Motivatie speelt een belangrijke rol in ons leven. Het is de achterliggende factor waarom we bepaalde dingen doen. Motivatie is onder te verdelen in twee vormen, intrinsieke en extrinsieke motivatie.
In dit artikel leg ik je precies uit wat deze intrinsieke en extrinsieke motivatie theorie is, aan de hand van handige voorbeelden. Je leert ook wat het verschil is tussen beide en welke vorm van motivatie beter is.
Inhoudsopgave
Wat is motivatie?
Wat drijft je gedrag? Waarom doe je wat je doet? Deze vragen kunnen beantwoord worden door jouw motivatie. Motivatie ontstaat uit een samenhang van aangeboren en aangeleerde eigenschappen. Het is een complex onderwerp, dat onder te verdelen is in twee vormen: extrinsieke en intrinsieke motivatie.
Wat is intrinsieke motivatie?
Intrinsieke motivatie komt van binnenuit. Dit is eigenlijk de beste vorm van motivatie, aangezien je handelt omdat je dit zelf graag wil. Stel dat je deelneemt aan een wedstrijd omdat je ontzettend graag sport. Dan is de sport zelf en het plezier dat je hieraan beleeft, jouw motivatie om te handelen. Het gedrag zelf is de reden, waarom je gaat sporten.
Intrinsieke motivatie betekenis: motivatie die komt van binnenuit
Intrinsieke motivatie zorgt voor een gevoel van voldoening
Gezond eten omdat je het lekker vindt, is een voorbeeld van intrinsieke motivatie. Gezond eten omdat je niet ziek wil worden, is ook een vorm van intrinsieke motivatie. Beide hebben betrekking op je eigen behoeften en de dingen die je belangrijk vindt. Intrinsieke motivatie is erg belangrijk, met name op de lange termijn. Het zorgt eveneens voor een gevoel van voldoening.
Voordelen van intrinsieke motivatie:
- deze vorm van motivatie is effectief gedurende een lange periode
- zorgt voor een gevoel van voldoening
- draagt bij aan je zelfvertrouwen
- je bent eerder bereid tot het nemen van risico’s
- zorgt voor meer concentratie, en daarbij ook voor meer creativiteit
Wat is extrinsieke motivatie?
Extrinsieke motivatie ontstaat door invloeden van buitenaf, denk aan een beloning of straf. In dit geval neem je deel aan die sportwedstrijd, omdat je graag een geldprijs wint. Als deze beloning er niet zou zijn, zou je ook niet aan de wedstrijd deelnemen. Soms is een externe motivator echter nodig, om niet gemotiveerde mensen tot handelen aan te zetten.
Extrinsieke motivatie betekenis: motivatie door een externe factor, zoals een beloning of straf
Extrinsieke motivatie ontstaat door invloeden van buitenaf
Een voorbeeld van extrinsieke motivatie is: je aan de verkeersregels houden, omdat je geen boete wil ontvangen. Een ander extrinsiek motivatie voorbeeld is: naar je werk gaan, omdat je geld wil verdienen. Het kan zo zijn dat als de extrinsieke prikkel wegvalt, hiermee ook de motivatie verdwijnt. Bijvoorbeeld niet meer gaan werken, omdat je de loterij hebt gewonnen.
Er zijn wel degelijk voordelen van extrinsieke motivatie, in bepaalde situaties en met name op de korte termijn.
Voordelen van extrinsieke motivatie:
- motiveren bij het doen van een vervelende taak, d.m.v. een externe prikkel
- motiveren om iets nieuws te proberen. Zodra dit gelukt is, kan het zijn dat je hierdoor intrinsieke motivatie ontwikkelt
- aangeven wanneer een bepaalde standaard is behaald, denk aan een bonus bij het werken op commissie basis
Averechts effect extrinsieke motivatie
Extrinsieke motivatie kan bij sommige personen en in sommige gevallen, demotiverend werken. Wetenschappers hebben onderzocht dat extrinsieke motivatie, bij intrinsieke gemotiveerde mensen ook een tegenovergesteld effect kan hebben. Stel dat je een geweldige hobby hebt, die jou ontzettend veel plezier geeft. Je bent dan dus al intrinsiek gemotiveerd. Door het toevoegen van een extrinsieke motivator, neemt jouw motivatie niet altijd toe. In sommige gevallen kan het zelfs zo zijn, dat deze extrinsieke motivatie het plezier wegneemt. Denk aan geld verdienen, door het uitoefenen van je hobby.
Intrinsieke versus extrinsieke motivatie, wat is beter?
Beide vormen van motivatie zijn belangrijk, maar ieder in andere situaties. De extrinsieke motivatie theorie is met name handig, als je een vervelende taak moet uitvoeren en jezelf wil stimuleren.
Te veel extrinsieke motivatie, kan nadelig zijn. Dit is het makkelijkste uit te leggen, aan de hand van dit voorbeeld. Een kind wordt na iedere simpele taakbeloond met overweldigende en lovende woorden. Dit kan er uiteindelijk voor zorgen, dat dit kind in het vervolg geen zin meer heeft om een gelijke taak in de toekomst zelfstandig uit te voeren.
Als een kind ontzettend hard heeft gewerkt voor een bepaalde taak, dan werkt een schouderklopje of beloning juist wel goed. Een beloning is echter iets om voorzichtig mee om te gaan. Het kan namelijk ook zo zijn dat het kind enkel nog taken wil uitvoeren, als er iets tegenover staat.
Wetenschappers zijn het hier nog niet helemaal over eens. Sommige zijn van mening dat extrinsieke motivatie juist de al aanwezige intrinsieke motivatie remt, maar andere wetenschappers zijn van mening dat deze het gevoel van competentie kan vergroten, waardoor de intrinsieke motivatie kan groeien. Je kunt je vasthouden aan de regel, dat een beloning een teken moet zijn van een “job well done” en een boost moet geven aan je zelfvertrouwen. Het mag geen manier zijn tot omkopen of te controleren.

Motivatie Boost voor Meer Zelfvertrouwen
Deze online training gaat je helpen je zelfvertrouwen voor altijd te vergroten
Extra voorbeelden van intrinsieke en extrinsieke motivatie
Soms is het lastig om intrinsieke en extrinsieke motivatie te onderscheiden, vandaar dat ik hier nog een aantal voorbeelden zal geven om dit te verduidelijken.
Intrinsieke motivatie:
Je gaat graag naar de fitness, omdat je het leuk vindt om te doen.
Je leert een nieuwe taal, omdat je het leuk vindt om nieuwe dingen te leren.
Je spreekt af met vrienden, omdat je het gezellig vindt en houdt van sociaal contact.
Je doet vrijwilligerswerk, omdat dit je een gevoel geeft van voldoening.
Je maakt muziek, omdat je het leuk vindt om creatief bezig te zijn.
Je neemt extra taken voor je rekening op je werk, zodat je persoonlijk kan groeien binnen je carrière.
Je start met een eigen bedrijf, omdat je je verder wil ontwikkelen en behoefte hebt aan vrijheid.
Extrinsieke motivatie:
Je doet mee aan fitnesswedstrijden, omdat je graag een onderscheiding wint.
Je leert een nieuwe taal, omdat dit onderdeel is van je werk.
Je neemt deel aan een bijeenkomst, omdat dit goed is voor je status.
Je doet vrijwilligerswerk, omdat dit onderdeel is van je studie.
Je maakt muziek, omdat je beroemd wil worden en veel geld wil verdienen.
Je neemt extra taken voor je rekening op je werk, zodat je kan vragen om een promotie en meer geld kan gaan verdienen.
Je start een eigen bedrijf, zodat je deze later kan verkopen.
Zoals je ziet, zijn de factoren die intrinsieke motivatie beïnvloeden anders, dan die van extrinsieke motivatie. Factoren met betrekking op intrinsieke motivatie zijn: nieuwsgierigheid, houden van een uitdaging, , erkenning, behoefte aan contact, samenwerking en meer.
Zelfbeschikkingstheorie
ZDT, ook wel zelfdeterminatietheorie genoemd, is een macro theorie van Deci en Ryan. De Zelfbeschikkingstheorie gaat uit van 3 basisbehoeften: autonomie (het gevoel van individuele vrijheid), verbondenheid (interactie en verbinding met anderen) en competentie (verwezenlijking van eigen succes). Deze basisbehoeften kunnen volgens de theorie zowel bevredigd als gefrustreerd worden en dit kan gedurende je leven variëren.

Bij de zelfbeschikkingstheorie spelen intrinsieke motivatie en extrinsieke motivatie een rol. Intrinsiek wordt hierbij omschreven, als het handelen vanuit je eigen wil en verlangen; persoonlijk streven. Extrinsiek als het bereiken van een extern doel, wat geregeld wordt door iemand of iets anders. De theorie gaat ervan uit dat extrinsieke motivatie, intrinsieke motivatie kan verdringen. Dit komt omdat je dan geen gevoel van autonomie meer hebt. De extrinsieke motivatie neemt de rol over van de oorzaak van het gedrag, waardoor de intrinsieke motivatie afneemt.
Tot slot
Intrinsieke en extrinsieke motivatie, zijn beide belangrijke vormen van motivatie. In dit artikel kun je lezen dat intrinsieke motivatie iets is om te koesteren. Extrinsieke motivatie is van tijdelijke aard en als het juist wordt gestimuleerd, eveneens een positieve motivator. Ik hoop dat je na het lezen van dit artikel, een duidelijker beeld hebt gekregen van deze verschillende vormen van motivatie.

Motivatie Boost voor Meer Zelfvertrouwen
Deze online training gaat je helpen je zelfvertrouwen voor altijd te vergroten
Veelgestelde vragen – FAQ’s
Wat is extrinsieke motivatie?
Extrinsieke motivatie, is een vorm van motivatie op basis van een externe factor, zoals een beloning of straf. Denk bijvoorbeeld aan het willen halen van een goed cijfer, tijdens een examen.
Wat is intrinsieke motivatie?
Intrinsieke motivatie is een vorm van motivatie, die komt van binnenuit. Denk aan het leren van bepaalde stof, omdat je het een interessant onderwerp vindt. Of gaan sporten, omdat je het leuk vindt om te doen.
Hoe kan ik intrinsieke motivatie stimuleren?
Je kunt intrinsieke motivatie stimuleren, door middel van extrinsieke motivatie. Hierbij is het belangrijk dat de intrinsieke motivatie nog niet aanwezig is. In dit artikel ga ik hier verder op in.
Hoe kan ik extrinsieke motivatie stimuleren?
Extrinsieke motivatie wordt gestimuleerd door een externe factor, zoals een straf of een beloning. Je kunt een van deze middelen inzetten, om extrinsieke motivatie te stimuleren. Bijvoorbeeld, een geldprijs als beloning of een sanctie als straf.